Wielki umysł z Gostynina

Około 1454 roku przyszedł na świat Jakub, jeden z najbardziej światłych pochodzących z Gostynina umysłów epoki średniowiecza. W 2006 r. Miejska Biblioteka Publiczna obrała Jakuba z Gostynina za swojego patrona. Podczas związanej z tym uroczystości, która odbyła się 18 maja, dr Lucyna Nowak wygłosiła referat, w którym przybliżyła postać wybitnego uczonego.

Jakub z Gostynina w 1472 roku rozpoczął studia na wydziale sztuk wyzwolonych Uniwersytetu Krakowskiego. Absolwenci tego kierunku mogli później zdobyć wykształcenie medyczne, prawnicze bądź teologiczne. Zimą 1473 roku uzyskał stopień bakałarza. Magistrem wydziału sztuk wyzwolonych został w 1477 r.

Jakub z Gostynina niemal natychmiast rozpoczął swoją karierę jako prowadzący wykłady, dysputy i ćwiczenia na wydziale sztuk wyzwolonych, gdzie piastował katedry retoryki i poezji. Otrzymał „służbowe” mieszkanie w Kolegium Mniejszego Uniwersytetu, które zajmował do 1490 r.

Jesienią 1490 r. został dziekanem wydziału sztuk wyzwolonych (godność tę powierzono mu w 1496 r.). Prowadził wydziałowe dysputy i egzaminy. Wykładał "Fizykę" Arystotelesa. Rękopis komentarza do tego dzieła znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej. W swoim niezwykle oryginalnym wywodzie zaproponował autorski podział filozofii przyrody, do której zaliczył właściwą filozofię przyrody, czyli fizykę, ale także matematykę i metafizykę.

W semestrze jesiennym 1491 r. Jakub mieszkał już w Kolegium Większym (Colegium Maius). Wcześniej musiał przedstawić rozprawę z dziedziny metafizyki, nad którą odbyła się uroczysta debata zakończona ucztą. Jako członek Kolegium Większego Jakub z Gostynina na wydziale sztuk wyzwolonych prowadził do 1496 roku wykłady z filozofii przyrody i logiki. Rozpoczął też studia teologiczne. Bakałarzem teologii został 29 sierpnia 1494 r. Nie wiadomo, kiedy został magistrem, ale w 1500 r. występował już jako profesor teologii.

W semestrze jesienno-zimowym 1503 r. i wiosenno-letnim 1504 r. Jakub z Gostynina wybierany był rektorem. Funkcja ta była wyrazem zaufania i poważania, jakim musiał się cieszyć. W 1504 roku, po upływie dwóch kadencji rektorskich, Jakub z Gostynina został wicekanclerzem Uniwersytetu. Do jego zadań należało udzielanie prawa do nauczania na poszczególnych wydziałach, obecność na egzaminach i promocjach. Tę funkcję Jakub sprawował aż do śmierci 16 lutego 1506 r.

Jakub z Gostynina spędził na Uniwersytecie Krakowskim ponad 30 lat, ucząc się, nauczając i osiągając kolejne stopnie kariery uniwersyteckiej. Zachowało się po nim kilka dzieł w rękopisach i jedno dzieło ogłoszone drukiem w 1507 r. Na uniwersytecie cieszył się miłością i szacunkiem.

Po śmierci Jakuba z Gostynina – dla uczczenia jego pamięci – wykonawcy testamentu ofiarowali społeczności domu, w którym mieszkał, czarę wielkiej wartości. W ten sposób zachowano pamięć po człowieku, który należał do najważniejszych postaci Uniwersytetu Krakowskiego drugiej połowy XV w.

Za tydzień o początkach Gostynina jako miasta należącego do Korony.