Jak Siemowit IV omal królem nie został

Pierwsze lata panowania mazowieckiego księcia Siemowita IV w pamięci mieszkańców Gostynina zapisały się dzięki przyznaniu osadzie praw miejskich. W świadomości większości naszych rodaków utkwiły raczej przez awanturnicze plany, które miały zaprowadzić go na królewski tron. 

Kiedy wygasła królewska gałąź Piastów, królową Polski miała zostać pochodząca z węgierskiego rodu Jadwiga Andegaweńska, córka nieżyjącego króla Węgier i Polski Ludwika, wnuczka siostry Kazimierza Wielkiego. Możnowładcy z Małopolski nawiązali wówczas kontakt z Litwą, by zaproponować tamtejszemu księciu Władysławowi Jagielle małżeństwo z królową i koronę króla Polski.

Wielu polskich rycerzy nie kryło jednak, że takie rozwiązanie zupełnie im nie odpowiada. Uważali oni bowiem, że najlepszym kandydatem na króla był Siemowit IV – żyjący wciąż na Mazowszu przedstawiciel dynastii Piastów.

Panowie i szlachta niemal z całej Polski spotkali się 28 marca 1383 na zjeździe w Sieradzu. Arcybiskup gnieźnieński Bodzanta zaproponował kandydaturę Siemowita IV na króla Polski. Obrady zostały jednak zbojkotowane przez najważniejszych królewskich dostojników, przez co ich ważność została poddana w wątpliwość. Chociaż uczestnicy sieradzkiego zjazdu poparli kandydaturę wysuniętą przez arcybiskupa i obwołali Siemowita IV królem Polski, ich decyzja nigdy nie weszła w życie.

Siemowit i Bodzanta nie dawali jednak za wygraną. Uradzili, że porwą Andegawenkę i  zmuszą ją do ślubu z księciem. Takie rozwiązanie dałoby mu „legalnie” zdobytą królewską koronę. Do porwania jednak nie doszło, ponieważ ostrzeżona o wszystkim Jadwiga została nie ruszyła się z Węgier w stronę Polski. Siemowit IV obsadził więc swoimi wojskami zamki na Kujawach, po czym zaatakował Kalisz. W tym samym czasie na Mazowszu pojawili się Węgrzy, którzy splądrowali całą dzielnicę. 

Siemowit poddał się, zrezygnował z pretensji do polskiej korony, zawarł porozumienie z Jagiełłą i wziął udział w jego koronacji.

W 1386 oddał Władysławowi Jagielle hołd lenny. Rok później poślubił jego siostrę Aleksandrę – Oleńkę Olgierdównę. Małżeństwo to zaplanowane zostało przez samego Jagiełłę, który w ten sposób chciał zawrzeć sojusz z Mazowszem i uzyskać wsparcie tej dzielnicy w walce z Krzyżakami.
Ziemowit i Aleksandra mieli ośmiu synów i pięć córek. Jedna z nich, Cymbarka, została żoną księcia Karyntii Ernesta Żelaznego z dynastii Habsburgów, która władała dziedzicznie w Austrii i krajach sąsiednich. Jeden z jej dwóch synów został cesarzem. Prawnukowie Cymbarki sprawowali władzę w Niderlandach i Hiszpanii. Cesarska dynastia Habsburgów, z którą związana była Cymbarka, zakończyła swoje panowanie dopiero w 1918 roku. Dzięki małżeństwu Cymbarki jeden z jej braci, książę Aleksander, został arcybiskupem Trydentu.

Piastowska linia wywodząca się od Siemowita IV wygasła stosunkowo szybko, chociaż potomstwo księcia było bardzo liczne potomstwo. Większość jego synów umarła bezpotomnie. Tylko jeden z nich doczekał się dwóch synów. Obaj zmarli jednak w szesnastym roku życia.

Za tydzień o działaniach Siemowita IV po nieudanej próbie zdobycia królewskiej korony.